Slimme technologie als instrument tegen straatintimidatie
Jonge vrouwen en queer-personen hebben vaak te maken met intimidatie op straat. Meer dan 2 op de 3 vrouwen tussen de 18 en 25 jaar heeft ervaring met een vorm van straatintimidatie. Met de invoering van de Wet Seksuele Misdrijven op 1 juli 2024 is seksuele intimidatie in het openbaar strafbaar gesteld. Maar wetgeving alleen is niet genoeg. Elke gemeente ontwikkelt beleid en een aanpak om straatintimidatie tegen te gaan. Hoe kan slimme technologie daarbij helpen?
Tijdens de Smart Safety & Security Talk van donderdag 12 december heeft Fons van Overbeek van de gemeente Eindhoven inzichten gedeeld over het gebruik van hun ‘Stop straatintimidatie-app’. Deze app stelt inwoners en bezoekers in staat om anoniem melding te maken van straatintimidatie. De app monitort géén inwoners en verzamelt géén persoonsgegevens, maar maakt de problematiek rondom straatintimidatie wel inzichtelijk. De data helpt gemeenten om gericht maatregelen te nemen.
Een jaar in gebruik: resultaten en inzichten
De app is nu een jaar in gebruik, waarin 112 meldingen zijn geregistreerd. De meldingen geven niet alleen inzicht in de omvang, maar ook in de aard van straatintimidatie. Zo wordt duidelijk of het om intimidatie door een groep of een individu gaat, en of de dader een bekende van het slachtoffer is.
Opvallend is dat straatintimidatie overal plaatsvindt, ook op onverwachte momenten: bijvoorbeeld op zondag in een woonwijk of tijdens een rustige maandagavond in het uitgaanscentrum. De app helpt daarmee om patronen te signaleren die anders onderbelicht zouden blijven.
Het belang van slimme interpretatie van data
De app werkt met gerichte, gesloten vragen, waardoor er diepgang zit in de verzamelde data. Toch is het interpreteren van deze gegevens niet altijd eenvoudig. Er is lokale kennis en ervaring nodig om de juiste conclusies te trekken. Zo kan een reeks meldingen van hetzelfde incident onterecht wijzen op een hotspot. Ook wordt de app soms gebruikt voor andere vormen van overlast, zoals burenruzies, waarvoor de app niet bedoeld is.
Van inzicht naar actie
De waarde van de app ligt in de mogelijkheid om gerichte maatregelen te nemen op basis van de verzamelde inzichten. Denk bijvoorbeeld aan aanpassingen in de openbare ruimte, zoals verbeterde verlichting, om intimidatie te voorkomen. Toch helpt een meldingsapp het slachtoffer niet direct op het moment van het incident.
Een landelijke aanpak: uitbreiding naar andere gemeenten
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) onderzoekt momenteel de mogelijkheid om het melden van seksuele intimidatie op te nemen in ‘De Signalen’-app. Deze app is al beschikbaar voor alle gemeenten en wordt gebruikt om maatschappelijke problemen te signaleren. Door straatintimidatie hieraan toe te voegen, wordt het eenvoudiger om landelijk zicht te krijgen op de omvang en aard van het probleem.
Conclusie
Met de Wet Seksuele Misdrijven wordt seksuele intimidatie in het openbaar strafbaar, maar technologie speelt een cruciale rol bij de aanpak van straatintimidatie. Apps zoals die van Eindhoven en de mogelijke integratie in ‘De Signalen’-app bieden waardevolle inzichten voor gemeenten. Door data slim te gebruiken en maatregelen te nemen die passen bij de lokale context, kan straatintimidatie effectief worden bestreden – een belangrijke stap naar veiligere straten voor iedereen.