Uniforme communicatie over sensoren in de buitenruimte: een landelijke aanpak

Met de groei van sensoren in de buitenruimte neemt ook de noodzaak toe voor duidelijke en uniforme communicatie.

Gemeenten en overheidsinstanties werken samen om transparantie te bieden over het gebruik van sensoren, met aandacht voor privacy, juridische kaders zoals de AVG, en ethiek. Een breed consortium, bestaande uit het Responsible Sensing Lab, Gemeente Amsterdam, Gemeente Den Haag, Gemeente Utrecht, Gemeente Rotterdam, AMS Institute, Provincie Noord-Brabant, VNG en TU Delft, heeft twee jaar lang gewerkt aan een richtlijn die duidelijkheid schept over overheidssensoren.

Van co-creatie tot praktijkrichtlijn
In samenwerking met burgers, kennisinstellingen, ambtenaren en ontwerpers zijn pilots uitgevoerd in Den Haag en Amsterdam. Daarbij zijn iconen, stickers en borden getest om burgers op een begrijpelijke manier te informeren. De richtlijn biedt stappen voor een gestandaardiseerd proces, van locatiebepaling en goedkeuring van beheerders tot online communicatie en onderhoud.

Belangrijkste lessen en acties:

• Vermijd verrommeling in de openbare ruimte;
• Zorg voor een landelijke huisstijl;
• Betrek alle relevante beheerders vroegtijdig;
• Plaats borden en communicatie op toegankelijke locaties.

De richtlijn is toepasbaar voor gemeenten en andere overheidsdiensten, zoals politie en hulpdiensten.

Uitdagingen: drones en complexe sensorgebruik
Voor bewegende sensoren, zoals drones, wordt gewerkt aan herkenbare communicatie, bijvoorbeeld met visuele markeringen zoals strepen of logo’s van de verantwoordelijke instantie. Bij locaties met meerdere sensoren, of 1 sensor met meerdere doelen, kan onder elkaar vermeld worden welke sensoren aanwezig zijn en waarvoor ze worden gebruikt.

Noodzaak voor een landelijk sensorenregister
Het consortium pleit voor een centraal register, in beheer bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, waarin burgers kunnen zien:

• Welke sensoren waar worden ingezet;
• Waarvoor de sensoren worden gebruikt;
• Hoe privacy wordt beschermd;
• Welke data-inzichten beschikbaar zijn.

Toegang en implementatie
De richtlijn is te vinden via Toolkit Taal en VNG. Hoewel de richtlijn momenteel een adviesstatus heeft, is het de wens om deze door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) te laten beheren en breed in te voeren.

Met deze Communicatierichtlijn Overheidssensoren wordt een belangrijke en handige stap gezet richting transparantie en vertrouwen voor bewoners en bezoekers rondom sensoren in de openbare ruimte.

Lees HIER de presentatie die werd gegeven tijdens de Smart Safety & Security Talk over de nieuwe richtlijn voor overheidssensoren.